Chữa cháy là một công việc nguy hiểm, lính chữa cháy thường xuyên phải đối mặt với những điều kiện đe dọa đến tính mạng và sức khỏe, vì thế ứng dụng robot chữa cháy đang là hướng phát triển chính cho ngành chữa cháy trên thế giới. Các nhà khoa học đã thiết kế và thử nghiệm nhiều loại robot được trang bị hệ thống cảm biến, camera hiện đại, giúp chữa cháy và hỗ trợ nhân viên chữa cháy ngày một hiệu quả hơn.

1. Robot Thermite

Robot Thermite là sản phẩm nghiên cứu của Công ty Công nghệ Howe and Howe tại Mỹ. Nó có thể bơm 2.000 lít nước mỗi phút hoặc cung cấp lượng nước như các loại phương tiện chữa cháy khác. Thiết kế vành lăn kép cho phép robot đi vào khu vực có địa hình khó di chuyển và nguy hiểm, tiến gần ngọn lửa hơn. Nó không thể thay thế con người, nhưng có thể giúp nhân viên chữa cháy an toàn hơn khi làm nhiệm vụ. Thermite được điều khiển từ xa từ khoảng cách 400m.

2. Robot Octavia

Robot Octavia có thể đi qua các đám cháy, thực hiện chỉ dẫn theo ngôn ngữ ký hiệu từ một người chỉ huy và dập tắt ngọn lửa bằng ống dẫn khí hoặc nước. Robot Octavia của Mỹ được trang bị camera hồng ngoại, có thể hiểu được ngôn ngữ ký hiệu hay mệnh lệnh bằng giọng nói, là thiết bị đồng hành với con người khi chữa cháy.

3. Robot ASH

Robot ASH do Trung tâm Nghiên cứu Hải quân của Mỹ tài trợ nghiên cứu và chế tạo. ASH có thể theo cầu thang, tiếp cận những lối đi hẹp và phản ứng lại các hành động của con người. Nó cũng được thiết kế đặc biệt tính năng hoạt động trên tàu chiến. Hệ thống camera hồng ngoại cải thiện tầm nhìn cho robot ở những nơi bao phủ khói bụi dày đặc của đám cháy.

4. Robot SAFFiR

Dựa trên phiên bản của ASH, các nhà khoa học Mỹ chế tạo Robot SAFFiR cho các hoạt động phát hiện và dập tắt đám cháy trên tàu biển. SAFFiR có kích thước tương đương con người, có thể chịu được mức nhiệt đến 500°C và “kề vai sát cánh” cùng nhân viên chữa cháy trong những nhiệm vụ nguy hiểm.

5. Robot QinetiQ

Công ty Công nghệ Quốc phòng QinetiQ của Anh thiết kế 4 loại robot phục vụ cho mục đích dập tắt các vụ cháy liên quan đến khí acetylene công nghiệp. Những đám cháy này là mối de dọa với lính chữa cháy, vì nguy hiểm vẫn rình rập thậm chí sau khi họ dập tắt ngọn lửa. Không chỉ nguy hiểm, những đám cháy kiểu này còn khiến toàn bộ khu vực phải được phong tỏa trong vòng 24 giờ. Với sự hỗ trợ của robot, toàn bộ quá trình chỉ kéo dài chưa đầy ba giờ. Các thiết kế của QinetiQ đã chứng minh tính hiệu quả trong hoạt động thử nghiệm.

6. Xe chữa cháy robot

Xe chữa cháy robot được triển khai tại tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, năm 2007, thực hiện nhiệm vụ trong các nhà máy hóa chất hay nhà kho chứa vốn nguy hại với con người. Nó được điều khiển từ xa, di chuyển với vận tốc 3,6km/h, leo dốc 30 độ và vượt hàng rào cao 25cm. Điểm mạnh của phương tiện này là khả năng vòi phun nước xa 65m, có thể tự “làm mát” khi nhiệt độ quá cao. Đầu dò phát hiện tín hiệu của nạn nhân, trong khi camera sẽ ghi lại hình ảnh và âm thanh tại khu vực có cháy.

7. Robot Guardrobo D1 

Trang bị hệ thống camera và cảm biến, Guardrobo D1 “tuần tra” dọc theo con đường lập trình sẵn và phát hiện các dấu hiệu nguy hiểm. Robot cao 109cm này sẽ cảnh báo con người qua radio hoặc gửi hình ảnh về nguy cơ cháy, nổ, rò rỉ hay kẻ xâm nhập. Đây là nghiên cứu của các chuyên gia Nhật.

8. Robot LUF60

LUF60 được phát triển bởi công ty của Áo Firma Rechners. Đây là một loại robot chữa cháy di động được điều khiển từ xa, hỗ trợ hiệu quả công việc của các Đội Chữa cháy. Nó nổi bật trong hàng ngũ những robot chữa cháy hiện đại bởi sự nhanh nhẹn, linh hoạt và hiệu quả. LUF60 có thể đảm nhiệm vai trò dọn đường cho các Đội Chữa cháy với khả năng làm sạch đường đi tới khoảng cách 300m bằng cách kết hợp quạt thổi áp suất cao và phun tạo màn sương nước. Sự kết hợp này giúp loại bỏ khói, nhiệt, khí độc và giảm cường độ lửa, cho phép các Đội Chữa cháy đi theo sau một cách an toàn. Không chỉ có khả năng dọn đường hiệu quả, tính năng nổi bật của LUF60 chính là khả năng phun nước thành dòng hoặc phun phân tán tạo màn sương nước với lưu lượng 400lít/phút và phạm vi lên tới 60m mang lại hiệu quả nhanh chóng trong việc xử lý đám cháy, đồng thời hạn chế tối thiểu thiệt hại gây ra do hỏa hoạn. LUF60 còn là một robot hiệu suất cao, nó rất linh hoạt và dễ dàng điều khiển. Độ linh hoạt cao cũng như tính linh hoạt mà robot LUF60 có được là do trọng lượng được giảm xuống mức dưới 2 tấn (do không tích trữ nước trong robot) và kích thước khá nhỏ. Kích thước nhỏ của nó đem lại hiệu quả trong chữa cháy trong đường hầm, hành lang hẹp, nơi mà các cỗ máy khác không thể tiếp cận. Chính vì thế, LUF60 được lực lượng Chữa cháy của Nga sử dụng để chữa cháy hiệu quả trong các các hầm đường bộ và đường sắt, trong những căn hộ hẹp, cũng như ở những nơi khó tiếp cận khác như: nhà ga, sân bay, nhà kho, khu công nghiệp. Robot di chuyển bằng bánh xích nhưng cũng có thể đi trực tiếp trên đường ray nếu được kết nối với những con lăn đặc biệt giúp nó có thể tiếp cận ngọn lửa gần nhất trong những điều kiện khác nhau. Với động cơ chạy bằng dầu diesel, LUF60 là một chiếc máy bền bỉ có khả năng hoạt động tốt trong những điều kiện vận hành khắc nghiệt và không gian hạn chế. Do LUF 60 không mang theo nước và chất chữa cháy khác, để thực hiện việc chữa cháy, robot cần được tiếp nước từ các họng nước chữa cháy hoặc từ xe chữa cháy thông qua các đường vòi với chiều dài tối đa lên tới 65m. LUF 60 không thể thay thế con người, nhưng có thể giúp nhân viên chữa cháy an toàn hơn khi làm nhiệm vụ.

9. Robot MRK-RP

MRK-RP là một loại robot phức hợp hạng nhẹ được sử dụng để trinh sát và chữa cháy phổ biến tại Nga. Với những thông số kỹ thuật nổi trội như: trọng lượng nhẹ chưa tới 190kg, kích thước nhỏ gọn (1,35×0,65×0,7m). Robot có thể di chuyển vô cùng nhanh nhẹn với tốc độ lên đến 1m/s. Robot MRK-RP được trang bị thêm các cảm biến nhiệt độ và các thiết bị phân tích khí, các thiết bị dò tìm và tìm kiếm bức xạ, máy quay hồng ngoại hoặc camera đo nhiệt độ. MRK-RP có những đặc điểm thiết kế ưu việt đặc biệt phù hợp cho công việc trinh sát. Để cải thiện tính bền bỉ và khả năng điều khiển, hình dáng bánh xích có thể được thay đổi phù hợp với địa hình và các chi tiết trên MRK-RP cũng có thể được thay thế tùy theo nhiệm vụ. Robot này có thời gian hoạt động liên tục trong 4 giờ, dễ dàng điều khiển từ xa bằng sóng radio lên tới 1000m. Đối với mục đích chữa cháy, nó được trang bị một hệ thống chữa cháy bằng nước, bằng bọt hay bằng bột để xử lý những đám cháy ở phạm vi nhỏ. Robot MRK-RP đã thể hiện được những ưu việt của mình trong suốt thời gian đưa vào sử dụng từ năm 2012 đến nay.

Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của khoa học, kỹ thuật, có thể tin rằng, trong tương lai gần, robot sẽ thay thế hoàn toàn lính chữa cháy trong những nhiệm vụ nguy hiểm, nhằm tăng hiệu quả tối đa trong công tác tác trinh sát và dập tắt đám cháy, đồng thời giảm thiểu những thiệt hại đáng tiếc mà những vụ cháy có thể gây ra./.